علت صدای فرمان هنگام چرخاندن؛ راه حل آن

شاید شنیده شدن صدای فرمان هنگام چرخش آن برای شما هم اتفاق افتاده باشد. تا کنون پیش آمده که فرمان شما هنگام چرخش در دور میدان ها یا پیچ ها یا حتی در چرخش به سمت راست و چپ در خیابان ها صدایی دهد؟ اصولا به این مشکل تق تق فرمان یا جیر جیر کردن آن می گوییم. این بارآمدیم تا علل این صدا ها رو پیدا کنیم و البته راه حل ها را هم ارائه بدهیم.
معرفی قطعات هیدرولیکی
برای پیدا کردن مشکل نخست باید با قطعات هیدرولیکی فرمان ماشین آشنایی داشته باشیم تا بفهمیم مشکل از کجاست و چه می تواند باشد. قطعات شامل این اعضا می باشد:
- روغن هیدرولیک
- شیلنگها و لوله های رفت و برگشت روغن هیدرولیک
- پمپ هیدرولیک
- مخزن هیدرولیک
- شیر هیدرولیک
- تسمه هیدرولیک فرمان
- جک هیدرولیک (دو طرف فرمان)
طرز کار سیستم هیدرولیک فرمان

پمپ نیروی دورانی تسمه خود را از موتور می گیرد. بعد از این عمل پمپ روغن را با فشاری در حدود ۷۰ بار، از طرف شیلنگ ها و لوله های رفت و برگشت روغن هیدرولیک به عقب شیر می رساند.
در واقع شیر هیدرولیک به خاطر اینکه هنگام چرخش فرمان روغن هم به چپ و راست هدایت شود، دارای حفره هایی است که از این طریق هدایت به دو سمت صورت می گیرد. از آن طرف برای اینکه روغن داخل سیستم هیدرولیک دارای جریان باشد و از نظر مقدار روغن کمبودی پیدا نکند، مخزن هیدرولیک در سیستم طراحی شده است که جریان روغن هم بعد از انجام عملکرد خود از طریق لوله ها به مخزن بر می گردد.
شنیدن صدای های غیر عادی از سیستم هیدرولیکی (هنگام چرخش فرمان) چند علت دارد:
۱_ اگر پمپ هیدرولیک در زمان کارکردن به جای موتور صدایی اضافه تولید کند، به احتمال زیاد پمپ دچار ایراد شده است.
۲_ اگر هنگام چرخش فرمان به دوسمت صدایی غیر عادی شنیده شود، به احتمال زیاد سطح روغن در مخزن هیدرولیک به مقدار کافی نمی باشد و در این صورت باید چک کنید که لوله ها نشتی پیدا نکرده باشند. در بعضی مواقع هم این مشکل از کیفیت بد روغن ها می باشد که در این صورت میگوییم فرمان قولنج کرده و یا در چرخش دارای گیر است.
حال اگر در زمان چرخاندن فرمان صدایی شبیه به جیغ یا صوت کشیدن به گوشمان خورد باید در بحث سیستم هیدرولیک دو قسمت چک شود:
۱_ عیب از فولی تسمه روی میل لنگ می باشد
۲_ سایز تسمه هیدرولیک مناسب نیست، یا باید رگلاژ شود
مشکلات صداهای فرمان مشکل تق تق فرمان از چرخش آن
این مشکل میتواند به دلایل زیر رخ دهد:
۱_ تنظیم نبودن فرمان یا خارج بودن چرخ از محور اصلی خود
۲_ ایراد در کلگی پلوس
جالب است بدانید که لاستیک نو هم برای مدتی روی جاده مستقیم دارای صدای شبیه به صوت دارد که این موضوع سوءتفاهمی بیش نیست.
صدای تق تق فرمان در زمان چرخش
صدای تق تق فرمان میتواند به دو صورت خرخر یا جیرجیر شنیده شود، که این مشکل در درصد بالایی بخاطر لرزش داشبورد و فرمان ماشین است که بهتر است به یک تعمیرکار مراجعه شود. البته این مشکل می تواند شامل ایراد در سیستم ترمز، لاستیک ها، موتور خودرو و لق بودن چرخ ها هم باشد که هر کدام باید مورد بررسی قرار گیرد تا اطمینان از سالم بودن آنها پیدا کنیم.
در بعضی مواقع هم صدایی به صورت غژغژ از فرمان شنیده می شود که مشکل از سیبک آن میباشد.
دلایل صدای فرمان در هنگام دور زدن

دلایل متعدد و مختلفی می تواند منبع این صدا باشد که هر کدام از آن ها به دلایل خاصی بروز پیدا کرده اند. در ادامه مطلب بیشتر در خصوص این دلایل و مواردی که باعث به وجود آمدن این مشکلات و خرابی ها شده اند صحبت خواهیم کرد.
۱-سیستم هیدرولیک فرمان
تقریبا در تمام خودروهایی که حدودا از دو دهه قبل تولید شده اند، فرمان دارای سیستم هیدرولیک شده می باشد. سیستم هیدرولیک فرمان باعث می شود تا راننده کنترل بهتری بر روی خودرو داشته باشد و در هنگام چرخاندن فرمان نیز ناچار به وارد کردن فشار زیادی بر روی فرمان نشود. گاهی اوقات خرابی یکی از قطعاتی که در سیستم هیدرولیک وجود دارد می تواند باعث بروز صدا در فرمان و همچنین سفت شدن آن شود.
قطعات مختلف سیستم هیدرولیک فرمان می تواند شامل پمپ هیدرولیک، کاسه نمد چرخ ها، تمام شدن یا خراب شدن روغن هیدرولیک و جک دو طرفه هیدرولیک خودرو شود. معمولا اولین و شایع ترین عاملی که در این سیستم می تواند باعث صدای فرمان و بروز اختلال در آن شود مربوط به تمام شدن روغن هیدرولیک است.
هر ۴۰٫۰۰۰ کیلومتر مسافتی که خودرو طی می کند، روغن هیدرولیک یک بار باید تعویض شود. نکته مهم دیگر در خصوص روغن هیدرولیک می تواند مربوط به آن باشد که در صورت خرابی یا نامرغوب بودن آن، احتمال آن که به دیگر قطعات سیستم هیدرولیک آسیب وارد شود بسیار زیاد است.
۲-قطعات یدکی بی کیفیت و تقلبی
دومین مورد در هر خودرویی که می تواند باعث صدای فرمان هنگام چرخاندن آن شود مرتبط با قطعات یدکی است که در این سیستم و سیستم تعلیق از آن ها استفاده می شود. تشخیص جنس اصل و تقلبی در نگاه اول کار ساده ای نیست، اما زمانی که آن را در سیستم هیدرولیک و تعلیق استفاده کنید و مشکل برایتان به وجود بیاید، بهتر متوجه می شوید که جنس خریداری شده تقلبی است.
تصور کنید شیلنگ فشار قوی هیدرولیک در خودروهایی همچون ۲۰۶، ۲۰۷ و… دچار مشکل شده است. این قطعه اگر تقلبی باشد و نشتی پیدا کند به علت محل قرار گیری اش که از نزدیکی اگزوز رد می شود، می تواند باعث آتش گرفتن موتور و در نهایت آتش گرفتن کل خودرو شود.
برای این که این اتفاق بروز پیدا نکند، می توانید قطعات یدکی سیستم هیدرولیک و سیستم تعلیق را از فروشگاه هایی همچون فروشگاه یدک یار خریداری کنید که به شما ضمانت نامه اصل بودن محصول را نیز ارائه می کند.
۳-فرسودگی بازوها و ضربه گیرها
بازوها و ضربه گیرهای ماشین که در قسمت های مختلف آن وجود دارند، اگر دچار فرسودگی شوند می توانند در هنگام چرخش فرمان، باعث ایجاد سر و صدا شوند. معمولا در یک مسیر ناهموار و پر پیچ و خم میزان صداهایی که می شنوید بسیار زیاد و به شکل یک سلسله مراتب می شود. این بازوها و ضربه گیرها در سیستم فنربندی چرخ ها که به فرمان مرتبط هستند، بیشتر وجود دارند.
۴-رینگ و لاستیک های غیر استاندارد
بسیاری از اوقات افراد و به خصوص جوانان به منظور افزایش زیبایی ظاهری خودرو از رینگ و لاستیک هایی استفاده می کنند که به هیچ وجه برای خودروی آن ها مناسب نیست. این لاستیک ها می توانند در هنگام دور زدن مشکل ایجاد کنند و زاویه مناسب بین چرخ ها را از بین ببرند. همین مشکل می تواند باعث صدای فرمان هنگام چرخاندن آن شود. پهن بودن بیش از حد لاستیک و رینگ ها و یا اشکال غیر معمول رینگ ها معمولا باعث بروز این مشکلات می شود.
نکته مهم دیگر در این خصوص غیر استاندارد آن است که اگر رینگ و لاستیک ها مناسب خودرو نباشند، احتمال آن وجود دارد که پمپ هیدرولیک با فشار بیشتری برای انجام وظیفه خود کار کند که همین فشار مضاعف باعث به صدا در آمدن آن می شود.
۵-فرسودگی و کهنگی رادها
یکی دیگر از عواملی که می تواند باعث صدای فرمان در هنگام چرخاندن آن شود، مربوط به فرسوده شدن و کهنگی است که مربوط به رادهای فرمان است. راد در واقع به قطعه ای گفته می شود که باعث اتصال میله و فرمان به تایرهای خودرو می گردد.
وظیفه ای که هر راد بر عهده دارد در خصوص بهبود چرخش فرمان و تایرها است. زمانی که این قطعه دچار فرسودگی و کهنگی شود، در هنگام چرخاندن فرمان و یا در مسیرهای پر از پستی و بلندی که فرمان مدام در حال تکان خوردن است، صداهایی که می شنوید بلندتر خواهد بود.
-ضعیف بودن و مشکل داشتن بوش های سیستم تعلیق
در صورتی که بوش های سیستم تعلیق و فنربندی مشکل داشته و شل باشند، امکان دارد که در هنگام، حرکت سر و صداهای اضافی از خودرو و به طور مشخص از قسمت فرمان شنیده شود. یکی دیگر از موارد ایجاد صدا که مربوط به این بوش ها می شود، در خصوص ترک خوردن، پارگی و یا حتی شکسته شدن بوش های سیستم تعلیق است.
۹-مهره ها و بلبرینگ ها
مورد بعدی که می تواند مشکلاتی را در زمینه ایجاد صدا در هنگام چرخاندن فرمان به وجود بیاورد، مربوط به مهره ها و بلبرینگ ها می شود. در صورتی که مهره های چرخ ها محکم بسته شده باشند، می توانند باعث ایجاد صدا در فرمان شوند، در صورت خرابی بلبرینگ ها نیز این صداها را خواهید شنید.
۱۰-خرابی و وجود مشکل در سرپلوس یا میل پلوس

یکی دیگر از عوامل ایجاد سر و صدا خراب بودن قطعه ای به نام سرپلوس یا میل پلوس در خودرو است که عمدتا نیز در هنگام چرخاندن فرمان خودنمایی می کند. پلوس یکی از قطعات بسیار مهمی است که در حرکت کردن ماشین نقش حیاتی دارد.
انتقال نیروی تولید شده توسط موتور خودرو به قسمت گیربکس یا جعبه دنده به وسیله پلوس صورت می گیرد. خراب شدن سرپلوس یا میل پلوس می تواند در انتقال این نیرو اختلال ایجاد کند و همین موضوع نیز در زمان چرخش فرمان بیشتر بروز پیدا می کند.
نکته مهمی که در این بین مطرح است، در خصوص علائم و مواردی است که می تواند خرابی پلوس ها را موجب شود که در ادامه به آن ها اشاره شده است:
- پارگی در گردگیرها در واقع مهم ترین عامل خرابی سرپلوس تلقی می شود.
- در صورتی که دور موتور و سرعت خودرو را به درستی تنظیم نکنید و به نوعی با دنده اشتباهی خودرو را برانید، می توانید در خرابی سرپلوس خود دخیل باشید.
- ترمز کردن های مکرر، شدید و حتی استفاده نادرست از ترمز دستی خودرو نیز می تواند موثر باشد.
- امکان دارد اتصالات سرپلوس که به گیربکس و موتور وصل شده اند دچار مشکل شده باشند و باعث خراب شدن سرپلوس شوند.
- کلاچ برای تعویض دنده در خودروهایی با دنده معمولی لازم است، در صورتی که در هنگام تعویض دنده، کلاچ را به صورت ناگهانی رها کنید و باعث وارد شدن ضربه به موتور شوید، باید انتظار خرابی سرپلوس را نیز داشته باشید.
- بکسل کردن خودروها و وسایل دیگر باعث وارد آمدن فشار به سرپلوس ها و خرابی آن می شود.
- یکی دیگر از موارد نیز مربوط به تنبلی صاحب خودرو در رفع عیب های دیگر است که باعث می شود تا ماشین با استارت و به راحتی روشن نشود، بلکه نیازمند هل دادن باشد. در صورت تکرار چندین و چند باره این کار بهتر است منتظر خرابی پلوس ها و ایجاد سر و صدا در خودرو در هنگام چرخاندن فرمان ماشین باشید.
صدای تق تق فرمان هنگام عبور از دست انداز ها
شنیدن هر صدایی شبیه به تلق تلق مخصوصا هنگام عبور از دست اندازها، مانع ها و چاله های خیابانی مربوط به سیستم تعلیق و جلوبندی می باشد. در این مواقع تنها تعمیرکاران خودرو می توانند تشخیص بدهند که صدا دقیقا مربوط به کدام ناحیه و کدام قطعه است.
صدای کمک فنر ها هنگام چرخاندن فرمان

یکی دیگر از مشکلات مهم صدا ها، کمک فنر ها می باشند. اگر کمک فنر نشتی داشته باشد به این معناست که روغن نشتی پیدا کرده است و به طور واضح و آشکاری دارد چکه می کند که در این صورت باید تعویض شود.
یکی دیگر از مشکلات بارز، بالا و پایین پریدن ماشین در جاده های ناهموار است یا در بعضی مواقع خودرو ترمز شدیدی می کند که از دلایل اشکال در کمک فنرها می باشد. یکی از خطرناک ترین ایرادات هم چرخش و پیچیدن بیش از اندازه ماشین در پیچ هاست. به طوری که متوجه می شویم که خودرو از کنترل ما خارج شده است. متاسفانه در این حالت ممکن است کمک فنرهای شما به طور کامل خراب شده باشند.
دیگر مشکلی که ناشی از کمک فنر ها می باشد، چرخش یا حرکت نامنظم چرخ ها در جاده ها و خیابان هست. ذکر این نکته هم مهم است که فشار آوردن به ماشین به منظور بار بیش از اندازه هم بی شک به کمک فنرها آسیب شدیدی می زند. پس میزان بار را به اندازه تحمل خودروی خود تنظیم کنید.
ایراد دیگر در کمک فنر ها ایجاد انحراف در سمت در حال حرکت است که در این زمان هم صدایی شبیه به قرقر می شنوید. آخرین مشکل صدا از کمک فنر ها هم ممکن است به خاطر تایر های فرسوده باشد که باید به این مسئله هم به صورت جدی رسیدگی شود.
خرابی های رایج در سیستم هیدرولیک خودروهای سواری
پژو ۴۰۵، پارس و سمند
نوع خرابی: خرابی و لق شدن بوش های جک هیدرولیکی، روغن ریزی از شیر هیدرولیک، و شیلنگ های مخزن هیدرولیک
علائم خرابی: وقتی خودرو روشن باشد، اگرفرمان را به سرعت به سمت چپ یا راست بچرخانیم، صدای تق تق شنیده می شود، ولی اگر خودرو خاموش باشد این صدا وجود ندارد.
کم شدن سطح روغن در داخل مخزن، شنیدن صدای اضافه هنگام چرخاندن فرمان، چرب شدن اطراف بخش هایی که دچار روغن ریزی است نیز از دیگر دلایل است.
پژو ۲۰۶
نوع خرابی: روغن ریزی از شیر هیدرولیک، سوئیچ الکتریکی فشار روغن هیدرولیک (فشنگی هیدرولیک)، مخزن و پمپ هیدرولیک
علائم خرابی: کم شدن سطح روغن در مخزن هیدرولیک، شنیدن صدای اضافه را به همراه خودش در هنگام چرخاندن فرمان دارد. البته چرب شدن بخش روغن ریزی هم به همین دلیل اتفاق می افتد.
جالب است بدانید روغن هیدرولیک قابل اشتعال است و در انواع ۲۰۶، خصوصا مدل های قبل از ۸۶، شیلنگ فشار قوی هیدرولیک به دلیل پوسیدگی و مجاورت با حرارت بالای منیفولد اگزوز، نشت می کنند و این نوع نشت روغن، ممکن است باعث آتش سوزی موتور شود.
پراید
نوع خرابی: نشت روغن هیدرولیک از شیر هیدرولیک، شیلنگهای مخزن هیدرولیک
علائم خرابی: کم شدن سطح روغن در داخل مخزن هیدرولیک صدای اضافی در هنگام چرخاندن فرمان ماشین را با خود به همراه دارد. چرب شدن اطراف روغن ریزی هم می تواند در این خودرو ها صدای اضافی تولید کند.
کلام آخر
خرابی در خودرو از جمله رایج ترین مواردی است که ممکن است برای هر راننده ای پیش آید به همین دلیل بهتر است نسبت به احتمالا پیش روی کمی اگاه تر باشیم تا دچار مشکل نشویم. برای خرید انواع لوازم یدکی خودرو می توانید با فروشگاه ایرنترنتی آراکس یدک در ارتباط بوده و قطعات جانبی خود را به قیمت مناسب خریداری کنید.
این مجموعه در کنار تنوع بالا محصولات ضمانت اصالت کالا و سلامت فیزیکی آن را نیز به مشتریان خود ارائه می دهد.